Phân tích bài thơ “Đất nước” (Nguyễn Đình Thi)
Hướng dẫn
Phân tích bài thơ “Đất nước” (Nguyễn Đình Thi)
Nguyễn Đình Thi là nhà thơ có nhiều đóng gió to lớn cho sự nghiệp phát triển của đất nước, ông là nhà thơ yêu nước và đã hình dung ra một đất nước anh hùng trong thơ ca của mình để từ đó nhân dân ta có những sáng tác hào hùng về những quãng thời gian đó, tự hào và nổi bật lên đó là bài thơ “Đất nước”.
Thơ của Nguyễn Đình Thi dạt dào tình cảm và đó là những tình cảm về tình yêu quê hương đất nước, đất nước trong thơ ca của ông là một đất nước chịu nhiều đau thương nay biết vươn lên đấu tranh để tạo nên những khoảng thời gian sáng lòa trong giây phút hào hùng của dân tộc, thơ của ông mang những cung bậc cảm xúc riêng và nó thấm đẫm tư tưởng và những niềm tự hào sâu sắc, đất nước nó là một chủ đề mà biết bao nhưng thi sĩ đã sáng tác nhưng đối với thơ ca của Nguyễn Đình Thi nó lại có những điểm độc đáo và riêng biệt, bài thơ này là những suy nghĩ và trăn trở về một đất nước, từ đó tác giả đã có những cảm xúc dạt dào và nó sâu lắng trong tâm hồn của tác giả, ông đang hình dung lại những hình ảnh về một đất nước sâu lắng từ xưa đến nay, hình ảnh đó đã vang dội và làm sáng lòa lên một đất nước hào hùng nhưng phải chịu nhiều đau thương, những nỗi niềm đó đã được thể hiện một cách sâu sắc và thầm kín:
Sáng mát trong như sáng năm xưa
Gió thổi mùa thu hương cốm mới
Tôi nhớ những ngày thu đã xa
Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội
Những phố dài xao xác hơi may
Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy.
Một nỗi nhớ nghẹn ngào trong thơ ca của tác giả khi ông thể hiện những hình ảnh đó thật sinh động và mang những cũng bậc cảm xúc riêng, đó là những hình ảnh đất nước đã biết vươn lên từ những đau thương của chiến tranh để có những giây phút lắng đọng trong tâm hồn của con người tác giả đang hình dung lại hàng loạt những hình ảnh đó để nói lên những cảm xúc ngọt ngào trong tâm hồn của mình, những hình ảnh về màu thu Hà Nội đã được tác giả thể hiện một cách sinh động và vô cùng hấp dẫn, hình ảnh hương cốm và những làn gió thu ngào ngạt đủ để cho tác giả nhớ thương tới vùng quê hương của mình, những con phố dài lê thê cùng với hương cốm bay ngào ngạt trong những khoảng không gian của mùa thu đã làm cho tác giả đang nhớ mong về thời gian của mình, tác giả dường như đang gợi nhớ lại những kỉ niệm mà trong đó có những hình ảnh gợi tả cảm giác và những nỗi nhớ mong sâu lắng.
Hình ảnh về mùa thu làm cho tâm hồn của tác giả có những se lạnh và buồn trong tâm hồn đó là những khoảng thời gian mà tác giả đang nhớ mong lại trong khoảng thời gian của mình, những hình ảnh đó đã tạo nên những nỗi nhớ mong da diết:
Mùa thu nay khác rồi
Tôi đứng vui nghe giữa núi đồi
Gió thổi rừng tre phấp phới
Trời thu thay áo mới
Trong biếc nói cười thiết tha!
Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đây là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đỏ nặng phù sa
Tác giả không muốn ra đi khỏi vùng đất yêu thương này trong tâm hồn của tác giả đã thấm đượm những cảm xúc khó quên nó mang đậm màu sắc và những hình ảnh của quê hương đủ để cho tác giả không ngừng nguôi nhớ về những quãng thời gian ở đây, nó đã mang đậm trong tâm hồn của tác giả bởi những hình ảnh quen thuộc và cũng đậm đà bản sắc của một vùng quê đang tha thiết yêu thương, và mang đậm tình yêu và nỗi nhớ về một miền quê tha thiết, tác giả đã thể hiện những điều đó qua những cung bậc tình yêu ngọt ngào của mình đối với miền đất cổ kính này. Khi đi về một miền đất mới tác giả cũng không ngừng nguôi nhớ về màu thu Hà Nội nhưng đó chỉ còn là trong kí ức những từ ngữ mà tác giả thể hiện nó thật khác, mùa thu ở Việt Bắc và mùa thu Hà Nội đã có những khác nhau và tác giả đã nói về những nỗi khác nhau đó, mùa thu ở Việt bắc không còn mùi hương cốm bay ngào ngạt nữa mà nay chỉ còn thấy đồi núi và rừng cây, cánh đồng và dòng sông:
Những buổi ngày xưa vọng nói về!
Ôi những cánh đồng quê chảy máu
Dây thép gai đâm nát trời chiều
Những đêm dài hành quân nung nấu
Bỗng bồn chồn nhớ mắt người yêu.
Từ những năm đau thương chiến đấu
Ðã ngời lên nét mặt quê hương.
Trong một miền đất mới đã thể hiện được những cảm xúc của tác giả chuyển lên vùng đất này tác giả đang sâu lắng trong tâm hồn những hoài niệm và tình cảm đó đã thắm thiết qua từng trang sách của ông, tình yêu thương về một miền mất mới đã làm cho chúng ta có những cảm xúc đặc biệt và vùng đất này là một vùng đất đã thấm đậm những cảm xúc mới một niềm tin về một đất nước anh hùng đã được thể hiện sâu động trong từng tác phẩm, những cung bậc khác nó cũng thể hiện được chi tiết và cảm xúc mà tác giả muốn thể hiện, những cánh đồng bát ngát, những rừng cây bạt ngàn và cả một tâm hồn hứa sẽ hy sinh để bảo vệ cho đất nước của chúng ta, mỗi hình ảnh là một niềm tin bất tận về những đau đớn trong hoàn cảnh của đất nước, niềm tin yêu đó đã tạo nên những điều ngọt ngào và sâu lắng hơn trong tim mỗi người, vùng chiến đấu mới có rất nhiều những gian nan và nguy hiểm nhưng chúng ta cần cố gắng và anh dũng để bảo vệ nền độc lập của dân tộc, những phấn đấu mạnh mẽ đó tạo nên cho chúng ta những hoài niệm cổ và nó mang đậm dấu ấn sâu sắc, những niềm tin yêu và những điều bất tận trong tâm hồn của mỗi nhà thơ:
Khói nhà máy cuộn trong sương núi
Kèn gọi quân văng vẳng cánh đồng
Ôm đất nước những người áo vải
Ðã đứng lên thành những anh hùng.
Ngày nắng đốt theo đêm mưa dội
Mỗi bước đường mỗi bước hy sinh
Trán cháy rực nghĩ trời đất mới
Lòng ta bát ngát ánh bình minh.
Súng nổ rung trời giận dữ
Người lên như nước vỡ bờ
Nước Việt Nam từ máu lửa
Rũ bùn đứng dậy sáng lòa.
Đất nước ta đã trải qua những thời kì đau thương và giờ đây khi những người anh hùng của đất nước đã đứng lên chúng ta có quyền tự hào và có những âm điệu khác thể hiện được những nỗi nhớ thương đó, hình ảnh về một đất nước anh hùng về một đất nước mến thương đã thể hiện được trong tim của tác giả, tác giả đã hình dung và dùng lời thơ sắc đá của mình để nói về một đất nước anh hùng và trải qua những điều thật đau thương nhưng không chịu gục ngã, chúng ta vẫn chiến đấu kiên cường để bảo vệ một đất nước mến thương với những gian nan mà chúng ta đã trải qua chúng ta có thể tự hào về một dân tộc mình, một dân tộc đã kiên trì và bền bỉ để vươn lên nó làm cho chúng ta đủ để tự hào về truyền thống quý báu của dân tộc, những nỗi niềm mà tác giả thể hiện nó đã mang đậm dấu ấn và những nét đặc sắc trong tâm hồn của tác giả không chỉ hôm nay nó ảnh hưởng tới con người và còn những ngày tiếp theo nữa.
Đất nước trong đau thương chiến tranh đã được tác giả thể hiện rất sinh động, những cánh đồng chảy máu những dây thép gai đâm chảy máu, những hình ảnh đau thương đó đã làm cho chúng ta thêm lòng căm thù sâu sắc với những kẻ đã gây ra những mất mát đau thương này, chúng ta căm thù những quân giặc đã cướp đi sự bình yên thanh bình trong cuộc sống của chúng ta, mỗi người đều có ý thức và trách nhiệm phải bảo vệ vùng đất quê hương của mình, những hình ảnh đó đã thúc dục cho chúng ta lòng yêu nước nồng nàn và ý chí quyết tâm đánh thắng kẻ thù xâm lược đó là những điều mà dân tộc ta đang phấn đấu và quyết tâm bảo vệ đất nước trong từng ngày từng giờ và khi đất nước đã trải qua những điều đó thì chúng ta có thể rất tự hào về vùng đất mà đã sinh ra những vị anh hùng sẵn sàng xả thân vì đất nước. Trải qua chiều dài lịch sử và những đau thương chúng ta có thể tự hào và có những đóng góp sức lực của mình cho một vùng đất đã từng ngày từng bước trải qua những đắng cay và nó tạo nên cho chúng ta những nỗi niềm tự hào riêng và thật sâu đậm.
Đất nước ta xuất phát từ những lòng yêu nước và khi trải qua những đau thương đó dân tộc ta luôn tự hào khi có những người anh hùng và một đất nước đã đứng lên sau bao tổn thương mạnh mẽ về cả mặt thể xác và tinh thần, niềm tự hào đó là vô bờ bến, trong khoảng không gian rộng lớn của trời đất bao la chúng ta ngày càng yêu mến quê hương của mình hơn khi đất nước đã rũ bùn đứng dậy sáng lòa trước những chông gai và những thử thách.
“Đất nước” trong thơ của Nguyễn Đình Thi đã mang đậm những dấu ấn sâu sắc và chiếm một vị trí trang trọng đáng kể trong dòng thơ ca cách mạng Việt Nam. Bài thơ giàu hình ảnh gợi cảm, sinh động có tính khái quát cao này đã tạo nên một tượng đài hùng vĩ bằng thơ về tổ quốc Việt Nam, vì độc lập tự do của mình đã vượt qua dặm đường máu lửa trường kì gian khổ nhưng anh dũng và tất thắng.
