Dàn ý: phân tích ý nghĩa đoạn thơ: Những đường Việt Bắc… đèo De, núi Hồng trong Việt Bắc của Tố Hữu
Hướng dẫn
Phân tích đoạn thơ sau trong bài Việt bắc của Tố Hữu:
Những đường Việt Bắc của ta
Ðêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Ðèn pha bật sáng như ngày mai lên.
Tin vui chiến thắng trăm miềm
Hoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui về
Vui từ Ðồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng.
Dàn ý tham khảo
- Mở bài:
+ Giới thiệu tác giả Tố Hữu.
+ Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ của bài thơ Việt Bắc.
+ Giới thiệu khái quát đoạn thơ: Đoạn thơ miêu tả khung cảnh Việt Bắc kháng chiến thật hào hùng, đẫm chất sử thi, kì vĩ.
Trích dẫn đoạn thơ: “Những đường Việt Bắc của ta…. đèo De, núi Hồng”
- Thân bài:
– Giới thiệu khái quát: Mạch cảm xúc chung: Bài thơ là khúc ca ân nghĩa, là hồi tưởng đầy xúc động và ân tình cảu Tố Hữu về chặng đường kháng chiến gian khổ mà anh húng đả qua của đất nước, từ đó mà hướng về tương lai tươi sáng, nhắc nhở tâm nguyện thủy chung.
– Vị trí đoạn trích:
– Bàn về những giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ:
+ 8 câu đầu: Tác giả nhớ lại cảnh tượng hào hùng sôi động, đầy khí thế của cuộc kháng chiến toàn dân ở chiến khu Việt Bắc.
+ 2 câu đầu: Mở ra một cảnh tượng sôi động của Việt Bắc trong những đêm hành quân vào chiến dịch:
“Những đường Việt Bắc”: không gian vô cùng rộng lớn.
Điệp từ “đêm đêm” “thời gian liên tục tiếp nối.
So sánh “như là đất nung” + từ láy “rầm rập” ” Khí thế hào hùng làm rung đất chuyển trời.
Sự lớn mạnh của quân đội ta về lực lượng, khí thê.
+ 6 câu tiếp: Sự phối hợp các lực lượng chiến đấu:
Đoàn quân:
Từ láy: “ điệp điệp trùng trùng” ” những đoàn quân tiếp nhau bước đi như những đợt sóng trào kéo dài vô tận.
Hình ảnh “ánh sao đầu súng” là một tứ thơ đẹp gợi nhiều liên tưởng:
Nghệ thuật nhân hóa: ánh sao theo chân đoàn quân, treo lơ lửng trên đầu súng, soi sáng khắp các ngả đường hành quân _thiên nhiên đã thành người bạn đồng hành cùng chiến sĩ.
Ần dụ: ánh sao _lí tưởng cách mạng luôn soi sáng dẫn đường, đến tương lai tươi sáng _niềm tin tưởng lạc quan đầy khí thế.
Đoàn dân công:
Những bó đuốc đỏ rực soi đường, làm sáng bừng lên hình ảnh những đoàn quân dân công tiếp lương, tải đạn với đủ cả: già, trẻ, gái, trai… họ đến từ những miền quê với đủ mọi phương tiện chuyên chở: xe đạp thồ, gùi, cáng…quyết tâm kiên cường vượt qua khó khăn nguy hiểm để bảo đàm vũ khí, thuốc men, lương thực…cho tiến tuyến.
Cách nói cường điệu “bước…bay”: vừa diễn tả lực lượng đông đảo vừa diễn tả một sức mạnh hùng hậu phục vụ chiến trường. Cuộc chiến đấu cảu ta là đấu tranh nhân dân, đã phát huy sức mạnh toàn dân.
Hình ảnh thơ thật đẹp “ muôn tàn lửa bay”, “đỏ đuốc” _ xua tan những lạnh lẽo, tăm tối nơi rừng núi.
Từ láy” điệp điệp” “trùng trùng” + từ “nát đá” ” góp phần tạo nên âm điệu hùng tráng mạnh mẽ.
Đoàn ô tô quân sự: xe kéo pháo, chở súng đạn, thuốc men, lương thực, chở quân rùng rùng ra trận:
Hình ảnh “ đèn pha bật sáng” ” ánh sáng rực rỡ xuyên thủng đêm dày tăm tối.
Hình ảnh ẩn dụ:
“nghìn đêm” Quá khứ nô lệ.
“sương dày”: những khó khăn vất vả, thiếu thốn trong hiện tại.
So sánh: “Như ngày mai lên” “niềm tin tưởng, lạc quan _hình ảnh thơ mang ý nghĩa biểu trưng cho tương lai tươi sáng của đất nước.
Nhịp điệu dồn dập, mạnh mẽ, gấp gáp. Âm hưởng hào hùng, sôi nổi nào nức; hình ảnh thơ hoành tráng, mỹ lệ.
Đoạn thơ tràn ngập ánh sáng: ánh sao, ánh đuốc, ánh đèn pha…, ánh sáng của niềm tin tưởng, niềm vui tràn ngập. Tất cả tạo thành khúc hùng ca chiến thắng. Việt Bắc không còn là của mình hay là cảu riêng ta mà là của ta – của chúng ta, của tất cả mọi người Việt Nam kháng chiến.
+ 4 câu cuối: Tác giả nhớ lại niềm vui khi tin chiến thắng cũa mọi miền đất nước tiếp nối báo về:
Điệp từ”vui” ” như tiếng reo mừng chiến thắng ” cảm xúc náo nức, vui sướng, tự hào khi tin vui chiến thắng dồn dập đổ về từ khắp mọi miền đất nước.
Liệt kê những địa danh kết hợp từ “trăm miền”” mở ra không gian rộng lớn của chiến thắng từ miền núi đến đồng bằng, từ bắc tới nam.
Nhịp điệu thơ dồn dập, tươi vui, náo nức ” cho thấy tốc độ thần kỳ, nhanh chóng của những chiến thắng.
Những từ: “vui về”, “vui lên”, ‘vui từ” “Đã đặt Việt Bắc làm tâm điểm của mọi niềm vui.
Giọng thơ say mê, náo nức tràn ngập niềm vui sướng trong lòng hàng triệu con người từ bắc chí nam.
– Đánh giá:
Đây là đoạn thơ hay và đẹp trong bài thơ, nó vang lên như một khúc ca thắng trận. Âm điệu thơ lục bát vốn êm ái nhịp nhàng nhưng ở đây Tố Hữu đã chọn từ, dùng điệp âm, điệp thanh, gọi tên các địa danh…nên đã tạo nên một giọng điệu mạnh mẽ, hùng tráng, tràn đầy âm hưởng anh hùng ca, đậm chất sử thi của thời đại, với cảm hứng lãng mạn bay bổng.
- Kết bài:
Khẳng định giá trị nội dung nghệ thuật đoạn thơ.
Khẳng định vị trí bài thơ Việt Bắc trong Tố Hữu.
Theo hoctotnguvan.vn
