Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân trong Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài
Hướng dẫn
Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân trong Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài
Đại thi hào Nguyễn Du đã từng thương xót khi nói về số phận người đàn bà và nhà thơ dành cho những số phận bất hạnh câu thơ thể hiện sự cảm thương ấy:
“Đau đớn thay phận đàn bà
Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung”
Thật vậy, không chỉ có Kiều mới có số phận đau khổ bạc mệnh như thế mà đến người đàn bà hàng chài, nhân vật Thị trong tác phẩm Vợ Nhặt cũng vậy. Tô Hoài cũng góp phần làm rõ số phận của những người phụ nữ trong xã hội cũ ấy bằng tác phẩm Vợ Chồng A Phủ. Và đặc biệt số phận và vẻ đẹp của người phụ nữ vùng cao hội tụ tất cả trong nhân vật Mị. Có lẽ trong tất cả những phẩm chất và số phận của nhân vật Mị người đọc ấn tượng nhất với sức sống tiềm tàng của cô trong đêm tình mùa xuân trên Hồng Ngài.
Trước hết là trước khi cô làm dâu nhà thống lý Pá Tra. Mị được biết đến với một nhan sắc đẹp và rất chăm chỉ. Cô là một cô gái nhà nghèo chính vì thế mà cha mẹ Mị đã phải vay nhà thống lý tiền để trang trải cuộc sống. Mị xinh đẹp hiền diu đến mức “ không biết bao nhiêu chàng trai đến đứng nhẵn vách đầu giường Mị”. Không những thế Mị còn là một người con gái đa tài nữa, cô thổi sáo rất giỏi và rất hay chỉ cần một cái lá trên tay thì cô có thể thổi được một ban nhạc hay rồi. xinh đẹp tài giỏi cô còn rất chăm chỉ, hiếu thảo và có lòng tự trọng. Khi thống lý ngỏ ý muốn lấy Mị về để gạt nợ cho cha me nhưng Mị nhất quyết xin cha rằng Mị không sẽ làm nương để trả nợ nhà thống lý chứ Mị không muốn về nhà thống lý. Qua đâ ta thấy Mị là một người con gái có đầy đủ tất cả những nhan sắc và phẩm chất. Đáng ra với tài năng và nhan sắc của mình Mị phải được sống trong cảnh vui vẻ hạnh phúc chứ nhưng sự thật thì ngược lại. Trong một đêm tình mùa xuân Mị đã bị A Sử con của thống lý đóng giả làm người yêu Mị gạt Mị bắt về cúng trình ma nhà nó. Để rồi từ đó Mị sống không bằng chết, Mị sống trong kiếp làm dâu gạt nợ nhà thống lý. Cuộc đời ấy của Mị là một chuỗi ngày khổ sở và căm lặng.
Đến khi làm dâu nhà thống lý Pá Tra thì Mị không còn tinh thần phản kháng nữa. Mị cả ngày không nói mọt câu lầm lũi như con rùa nuôi trong xó cửa. Mị làm đi làm lại những công việc giống nhau trong những ngày tháng ấy. ngày nào làm việc gì Mị làm việc ấy Mị không tìm đến cái chết nữa. Mị “ở lâu trong cái khổ Mị đã quen khổ rồi”. Thân Mị không bằng con trâu con ngựa ở nhà này vì con trâu con ngựa làm thật đấy nhưng cũng có lúc nó được đứng gãi chân nhai cỏ còn đàn bà trong nhà này thì phải làm từ sáng đến đêm.
Tưởng rằng sức sống trong Mị đã lụi tàn đi nhưng những đêm tình mùa xuân đến mang lại sức sống tiềm tàng cho Mị. Có thể nói rằng chính những tác động đặc biệt là tiếng sáo thổi đã đánh thức trái tim nguội lạnh bấy lâu nay của Mị hồi sinh.
Cảnh sắc trên Hồng Ngài thay đổi rực rỡ sắc màu hơn, những chiếc váy xòe đã được phơi trên những mỏm đá như những con bướm sặc sỡ. Xuân về cảnh vật như đổi sắc tươi xinh khiến cho lòng ai đều không khỏi bâng khuâng xao xuyến.
Con người Hồng Ngài cũng tác động đến sức sống trong Mị. Những chàng trai cô gái Her Mông tết đến rủ nhau đi chơi quay, chơi pao trên những khoảng sân trống. có những lời bài hát khiến cho nhân vật xao xuyến “anh ném pao, em bắt pao nào, em yêu anh nào”. Tiếng sáo gọi bạn tình cất lên khiến cho Mị bổi hổi bồi hồi. Tất cả những yếu tố ấy đã tác động đến tâm hồn Mị.
Trong nhà thống lý ăn uống linh đình ăn uống xong thì lại tiếp một trận rượu nữa. khi mọi người say sưa lăn hết ra nhà thì Mị lén lấy rượu, cô uống ực từng bát. Tưởng chừng như cô đang uống chén cay chén đắng của cuộc đời mình. Thế rồi Mị mơ tưởng đến những kỉ niệm ngày xưa. Tiếng sáo vẫn bồi hồi xúc động. Mị hãy còn trẻ Mị muốn đi chơi. Tiếng sáo kia làm cho cô nhớ đến nhưng ngày xưa yêu dấu và đến bay giờ nó vẫn cứ vẳng vẳng bên tai cô không thôi khiến cho Mị đi tới một quyết định.
Mị đến phòng mình khẽ xắn thêm mỡ để sáng đèn lên có thể nói chính hành động ấy đã thắp sáng lên cuộc đời cô. Dường như cô đã tỉnh dậy sau bao nhiêu năm tháng ngủ quên. Cô không còn là một con rùa lầm lũi trong xó cửa nửa. tết này cô đã uống rượu rồi. tiếng sáo vẫn vẳng lên thiết tha:
“Mày có con trai con gái
….
Tao không có con trai con gái
Tao đi tìm người yêu”
Mị quyết định lấy chiếc váy hoa trong vách để chuẩn bị đi chơi. Mị sửa sang lại đầu óc. Điều đó cho thấy sức sống niềm yêu đời trong Mị đã quay trở lại, nó mãnh liệt và thật là con người mà Mị từng có. Thế nhưng A Sử đã kịp thời biết được. hắn đi chơi về và chắc là để thay đồ rồi đi tiếp nhưng nhìn thấy Mị sửa sang hắn trói Mị lại cái cột ngay nhà. Tóc Mị dài xõa xuống hắn độc ác buộc luôn lên cái cột đó khiến cho Mị không sao cựa quạy được nữa. Thế rồi Mị vẫn mang tâm hồn mình đi theo tiếng sáo ấy. Nó vẫn bổi hổi bồi hồi Mị nhớ đến những kỉ niệm và chân Mị bước đi nhưng không thể nào bước nổi. Khi ấy Mị mới biết mình đang bị trói, tóc cô cũng buộc trên côt khiến cho cô không thể cúi được. Ngoài kia tiếng ngựa đạp vào chân vách nghe thật chua xót. Có thể nói nếu như tiếng sáo kia đánh thức sức sống trong Mị cho Mị nhớ lại những khoảnh khắc ngày xưa mình thường vẫn sống thì tiếng chân ngựa khiến cho mị thức tỉnh và đối mặt với thực tại đầy đau khổ. Và khi ấy Mị không còn nghĩ đến tiếng sáo kia nưa trong khi nó vẫn văng vẳng bên tai và vang trên khắp Hồng Ngài.
Như vậy có thể nói sức sống của Mị đã vùng dậy mãnh liệt nhưng lại bị chính tay A Sử vùi dập một cách vô cùng thậm tệ. nhưng dù sao thì qua đây mị đã cho ta thấy được sức sống tiềm tàng ấy. Nó không chết đi mà bao lâu nay nó chưa có cơ hội để hồi sinh. Và có lẽ lần này thất bại nhưng nó báo hiệu cho lần sau của Mị. A Sử như đại diện cho chính thế lực cường quyền kia vùi dập người ta một cách dã man nhưng tuy thế cũng không thể ngăn cản được sức sông trong con người Mị.
Theo Hocsinhgioi.com
