Soạn bài lớp 12: Nghị luận về một hiện tượng đời sống

Soạn bài lớp 12: Nghị luận về một hiện tượng đời sống

Hướng dẫn

Soạn bài môn Ngữ văn lớp 12 học kì I

Soạn bài Nghị luận về một hiện tượng đời sống nằm trong chương trình học môn Ngữ Văn lớp 12, giúp các bạn biết được thế nào là một bài văn nghị luận về một hiện tượng đời sống, nắm được các làm một bài văn nghị luận về một hiện tượng đời sống. Chúc các bạn học tốt môn Ngữ văn 12 với bài soạn Nghị luận về một hiện tượng đời sống dưới đây.

Soạn bài Tây Tiến

Soạn bài lớp 12: Mấy ý nghĩ về thơ

Soạn bài lớp 12: Đô-xtôi-ép-xki

Soạn bài lớp 12: Phong cách ngôn ngữ khoa học

Nghị luận xã hội về hiện tượng nghiện Internet

I. CÁCH LÀM MỘT BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG

1. Dạng đề bài (xem SGK)

• Đề bài nêu lên một hiện tượng trong đời sống qua một số thông tin vắn tắt về một câu chuyện lạ lùng của một con người có thật (chàng thanh niên trẻ tiêu biểu Thành phố Hồ Chí Minh 2007 Nguyễn Hữu Ân).
• Yêu cầu của đề: bày tỏ ý kiến của mình về hiện tượng đó.

2. Các bước thực hiện

Có thể thực hiện theo 3 bước sau đây:

a) Tìm hiểu đề bài

• Xác định hiện tượng cần bàn luận: một tấm gương tốt của tuổi thanh niên rất đáng học tập.
• Suy nghĩ về nội dung bàn luận:
• Bàn luận những ý gì: (luận điểm)
• Minh họa những dẫn chứng nào? (luận cứ)
• Xác định cách lập luận: vận dụng những thao tác lập luận nào?

b) Lập dàn ý

• Mở bài: giới thiệu hiện tượng cần nghị luận, nhấn mạnh đặc điểm của nó.
• Thân bài: bàn luận về hiện tượng đó:
• Đúng, đẹp như thế nào? vì sao lại là câu chuyện lạ lùng?
• Đáng ghi nhận, ngợi ca, đáng học tập như thế nào?
• Ớ góc độ riêng của mình (học sinh lớp 12), sẽ đi sâu bàn luận điều gì đặc biệt?
• Có cho đó là hiện tượng “phi thường”, cá biệt, khó có thể học tập không?, vv…
• Kết bài: Nêu suy nghĩ sâu sắc nhất của bản thân trước hiện tượng đó.

c) Viết bài

• Dựa vào dàn ý đã lập (có thể khác dàn ý này) để viết thành bài văn mang suy nghĩ riêng của mình.
• Có thể bàn luận toàn diện, cũng có thể chỉ đi sâu vào suy nghĩ tâm huyết nhất của mình. (Để bài viết cập nhật, cần đọc kĩ tư liệu tham khảo về câu chuyện của Nguyễn Hữu Ân).

3. Rút ra kết luận

Có thể rút ra hai kết luận sau:

• Nghị luận về một hiện tượng đời sống là bàn về một hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội.
• Bài nghị luận cần nêu rõ hiện tượng, phân tích mặt đúng, mặt sai, mặt lợi, mặt hại, chỉ ra nguyên nhân và bày tỏ thái độ, ý kiến nhận định của người viết bằng các thao tác lập luận phù hợp; cần chọn góc độ riêng để bàn luận nhằm nêu lên những suy nghĩ của riêng mình.

II. LUYỆN TẬP

1. Đọc văn bản của Nguyễn Ái Quốc và trả lời câu hỏi.

a) Điều mà tác giả Nguyễn Ái Quốc bàn là hiện tượng thanh niên Việt Nam lúc bấy giờ (những năm 20 của thế kỉ XX): sống không có lí tưởng, mục đích, thiếu nghị lực, chí tiến thủ, chỉ biết vui chơi, hưởng thụ cá nhân mà không biết học tập cho bản thân, cho nước nhà, cho dân tộc. Ngày nay, hiện tượng đó không phải không còn ở một số thanh niên nhất định, cần phải cảnh báo và chấn chỉnh lại.

b) Trong văn bản, Bác Hồ đã sử dụng các thao tác lập luận: so sánh, phân tích và bình luận.

c) Cách viết của Bác rõ ràng, trong sáng, lập luận chặt chẽ, giọng văn tâm huyết, đầy thuyết phục.

2. Bàn về hiện tượng “nghiền” ka-ra-o-kê và in-tơ-net trong nhiều bạn trẻ hiện nay.

Bài này anh (chị) tự làm và cần nêu rõ chủ kiến của mình trước hiện tượng đời sống đó.

Nghị luận xã hội về hiện tượng nghiện Internet

III. TƯ LIỆU THAM KHẢO

Tư liệu tham khảo này là một tài liệu tốt, giúp ích thiết thực cho việc làm đề tài trên đây. cần đọc kĩ, tự rút ra những điều cần thiết (về ý, về dẫn chứng) cho bài làm của mình.

Bài văn mẫu 1: Nghị luận về hiện tượng ăn mặc sexy của giới trẻ hiện nay

Trước đây, khi đời sống kinh tế còn khó khăn, con người chỉ nghĩ đến việc “ăn no, mặc ấm”. Còn ngày nay, khi nền kinh tế xã hội phát triển, nhu cầu của con người ngày càng tăng lên và phải hội nhập với văn hóa thế giới nên con người hướng đến “ăn ngon, mặc đẹp”. Những người chịu ảnh hưởng nhiều nhất của phong cách thời trang hiện đại là các bạn thanh niên, đặc biệt là các bạn nữ sinh.

Trước đây, phụ nữ Việt Nam luôn tự hào mang trong mình vẻ đẹp đẹp đằm thằm, dịu dàng trong trang phục áo dài truyền thống hoặc chiếc áo bà ba thướt tha. Những trang phục truyền thống đó làm toát lên vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam – một vẻ đẹp rất riêng biệt, khác biệt với những người phụ nữ ở các quốc gia khác. Dần dần tà áo dài trở thành nét đẹp văn hóa – biểu tượng cho vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam.

Đến bây giờ, khi nền văn hóa Việt Nam hội nhập với nền văn hóa thế giới thì người phụ nữ Việt Nam bên cạnh vẻ đẹp dịu dàng cũng phải rất hiện đại và năng động. Các bạn nữ sinh ở lứa tuổi 15 – 18 hội nhập văn hóa thời trang rất nhanh. Bên cạnh đồng phục trường, lớp các bạn cũng chọn cho mình những trang phục rất trẻ trung và hợp với lứa tuổi, đó là áo phông, quần jean hoặc những chiếc váy rất cá tính. Nhưng có một hiện tượng chúng ta cần quan tâm là các bạn nữ ăn mặc sexy, đó là các chiếc áo ngắn nửa thân, những chiếc quần bò mài rách ngắn chỉ đến ngang đùi hoặc những chiếc váy chỉ dài chưa được 30 cm. Các bạn nữ sinh diện các trang phục này, có thể họ nghĩ rằng đó là sành điệu, hợp thời trang, hoặc đó mới là phong cách trẻ trung, hội nhập với thời trang châu Âu, quốc tế. Mặc các trang phục đó sẽ giúp các bạn ấy thu hút được sự chú ý của mọi người, và sẽ làm cho các bạn thực sự nổi bật giữa đám đông.

Tuổi trẻ vốn thích những điều mới lạ và khác biệt. Đúng là khi mặc trên người những trang phục đó các bạn sẽ thu hút được sự chú ý của mọi người, thậm chí là những sự chầm chồ hoặc những cái nhìn tò mò. Chỉ có điều đó không phải là sự khen ngợi rằng bạn xinh đẹp, bạn trẻ trung mà đó là sự đánh giá về con người bạn rằng bạn là người không lịch sự và là người không biết cách ăn mặc. Những trang phục đó, xét về một mặt nào đó, thì chúng không lịch sự bởi chúng quá ngắn hoặc quá rách, đó không phải là thời trang mà đó là thảm họa. Những trang phục đó được đánh giá là thời trang chỉ khi chúng được trình diễn bởi các người mẫu trên sàn catwalk, chứ chúng không thể mặc khi ra ngoài. Có những bạn nữ sinh mặc áo có cổ quá thấp có thể hở ngực hoặc những chiếc quần siêu ngắn chỉ cần ngồi xuống là sẽ nhìn thấy cơ thể bên trong hoặc có những bạn còn mặc những chiếc áo ren mà nhìn rõ cả nội y. Đó thực sự là những trang phục gây phản cảm bởi chúng thực sự không hợp với văn hóa người Việt là kín đáo và nữ tính. Những người mặc những trang phục đó, chính họ đã tự làm mất đi giá trị bản thân mình bởi người khác sẽ đánh giá bản chất con người họ thông qua trang phục mà họ đang mặc trên người. Mọi người sẽ đánh giá họ không hiểu thế nào là thời trang và không hiểu thế nào là văn hóa. Hơn thế nữa, họ là nữ sinh, là những người hơn ai hết phải biết tiếp thu những văn hóa hiện đại và xu hướng quốc tế, họ phải ăn mặc đẹp và hợp thời trang để tạo nên phong cách trẻ trung, năng động cho thế hệ trẻ Việt Nam, nhưng ngược lại dần dần họ đang đánh mất đi chính mình.

Trang phục tạo nên vẻ đẹp của một con người và chúng góp phần tạo dựng hình ảnh của một người trong con mắt của người khác và của toàn xã hội nhất là đối với người phụ nữ. Các bạn nữ sinh ở tuổi mới lớn, các bạn hãy chọn cho mình phong cách thời trang hợp với lứa tuổi và hợp với văn hóa xã hội. Dù các bạn muốn mình trở thành một người thu hút mọi ánh nhìn đi chăng nữa thì các bạn cũng nên chú ý đến giới hạn xã hội vốn có để bạn không làm mất đi hình ảnh của chính mình. Trang phục đẹp là trang phục phù hợp với vóc dáng của người mặc và phù hợp với văn hóa của từng đất nước, vùng, miền.

Bài văn mẫu 2: Nghị luận xã hội về hiện tượng ô nhiễm môi trường hiện nay

Hàng ngày trên các phóng sự, bản tin đâu đâu cũng thấy nói những cụn từ như băng tan, Trái Đất nóng lên, mưa axit, biến đổi khí hậu toàn cầu hay lại thêm những vùng đất mới trở thành bãi rác công nghiệp. Tất cả đều là những hậu quả mà ô nhiễm môi trường gây nên. Còn rất nhiều, rất nhiều những cụm từ khác liên quan đến môi trường mà luôn được cập nhật hàng ngày. Đã từ lâu những thông tin về ô nhễm môi trường được mọi người trong xã hội quan tâm và đăc biệt chú ý. Bởi mọi người đã ý thức được những tác hại mà nó gây ra. Và ô nhiễm môi trường đang là vấn đề nóng hiện nay.

Tại sao tôi lại nói rằng ô hiễm môi trường là một vấn đề nóng. Bởi vấn đề ấy ngày càng trở nên trầm trọng và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của con người cũng như các loài động thực vật sinh sống trên Trái Đất. Nhiều người vẫn còn chưa hiểu rõ về ô nhiễm môi trường. Có người vẫn chỉ hiểu đơn thuần nó như một hiện tượng xấu nào đó ma không biết những tác nhân, hậu quả hay cụ thể hơn là những biểu hiện của nó. Chính vì thế hôm nay tôi sẽ giúp họ hiểu hơn về những nội dung này. Trước tiên là khái niệm ô nhễm môi trường. Môi trường là khái niệm chỉ toàn bộ mọi thứ xung quanh con người, được hiểu như tất cả điều kiện tự nhiên và vật chất mà Trái Đất có được. Nhưng thông thường về ô nhiễm môi trường, người ta chỉ chia ra thành ba loại chính đó là đất, nước và không khí. Ba thành phần này là những bộ phận cơ bản nhất ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của con người cũng như các loài động thực vật khác. Thật vậy, chẳng ai hay bất kì sinh vậ nào có thể sống thiếu những thành tố trên. Đất là nơi sinh sống, là nơi trú ngụ của mọi sinh vật. Nước là sự sống. Con người có thể không ăn nhưng không thể thiếu nước. Bạn cứ tưởng tượng một ngày bị “mất” nước cuộc sống của bạn sẽ rơi vào hoàn cảnh như thế nào?. Hay không khí. Mất không khí bạn sẽ không thể thở. Chỉ cần ngừng thở hơn một phút, tim bạn sẽ ngừng hoạt động và bạn biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo rồi đó. Khi ba thành tố này bị ô nhiễm, bạn cũng có thể hiểu như chúng đang dần mất đi. Sự tàn phá của ô nhiễm môi trường cũng không khác gì so với hậu quả của chiến tranh thế giới. Ô nhiễm môi trường cứ từng bước gây hại, một cách từ từ và lâu dài. Đầu tiên, ô nhiễm môi trường ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống của các sinh vật trên Trái Đất. Sức khỏe con người, sự tồn tại và phát triển của các loài động thực vật khác. Tại sao nó ảnh hưởng thì tôi đã nói ở trên rồi. Vậy ảnh hưởng như thế nào? Thì trước hết là về vấn đề sức khỏe con người. Ô nhiễm môi trường gây ra hiện tượng thủng tầng ozon mà ai cũng biết tầng ozon là lá chắn bảo vệ Trái Đất của chúng ta khỏi những tác nhân gây hại như tia cực tím, tia uv, các xung cường độ sóng có hại. Lá chắn này bị hủy hoại đã gây ra rất nhiều những vấn đề về môi trường. Tia cực tím, tia uv.. là các tác nhân chính gây ra các bệnh khó chữa ở người mà điển hình là ung thư. Mặc dù nhiều căn bệnh hiện nay đã có phương pháp chữa trị tuy nhiên hiệu quả vẫn chưa được cao. Sức khỏe con người bị đe dọa là vậy, các loài động thực vật khác cũng không tránh khỏi. Ô nhiễm môi trường với những đợt mưa axit ảnh hưởng trực tiếp đến thực vật, cháy rừng thiêu rụi biết bao đa dạng sinh học, làm mất đi nơi cư trú của biết bao loài động vật hoang dã. Biến đổi khí hậu đột ngột dẫn đến sự tuyệt chủng của biết bao loài động vật quý hiếm. Nước biển dâng còn mang nguy cơ nhấn chìm nhiều nên văn minh nhân loại.

Vậy chẳng lẽ con người lại để cho môi trường cứ tiếp tục ô nhiễm mà đe dọa sự sống của chính mình? Không! Con người không như vậy. Họ đã tìm ra những nguyên nhân và giải pháp phù hợp nhằm cải thiện cũng như cải tạo và phục hồi môi trường. Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường có thể kể đến là ý thức con người, sự phát triển công nghiệp như vũ bão kéo theo nhiều tác nhân gây ô nhiễm môi trường. Như nước thải công nghiệp, khí thái, rác thải không xử lý được. Và nguy hiểm hơn là rác thải của lò điện nguyên tử, rác thải của chiến tranh còn tồn đọng nguy hại trực tiếp đến con người. Ngoài ra, môi trường ngày càng ô nhiễm cũng một phần do sự quản lý của nhà nước đối với người dân quốc gia là chưa chặt chẽ. Cụ thể đối với Việt Nam, những điều luật liên quan đến môi trường còn chưa thiết thực hoàn toàn, vẫn còn chưa phù hợp đối với hành vi vi phạm khiến cho những hành động làm tổn hại đến môi trường vẫn cứ thế mà tiếp tục diễn ra bất chấp sự can thiệp của nhân tố bên ngoài. Môi trường bị hủy hoại, đồng nghĩa cuộc sống của con người và sinh vật trên Trái Đất cũng bị hủy hoại. Để tình trạn ấy không diễn a, con người đã đưa ra nhiều giải pháp khắc phục. Chẳng hạn như đưa ra những sáng kiến cải tạo môi trường, những phát minh cải tạo môi trường, những biện pháp để nâng cao ý thức môi trường của mọi người. Đã có rất nhiều cuộc vận động vì môi trường như ngày Trái Đất, giờ Trái Đất, chiến dịch trồng cây xanh để bảo vệ môi trường, lên án những hành động gây hại nghiêm trọng đến môi trường, xử phạt những hành vi gây nguy hại, thường xuyên có những hoạt động giáo dục ý thức con người, làm những hồi chuông báo động cảnh tỉnh con người….. Rất nhiều, rất nhiều những biện pháp nhằm cải thiện môi trường trong sạch hơn.

Môi trường rất quan trọng với mọi sinh vật trên Trái Đất này. Môi trường bị ô nhiễm không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến con người mà còn cả các loài động thực vật khác. Không bảo vệ môi trường, nguy cơ cuộc sống của chúng ta bị hủy hoại càng lớn. Trái Đất bị hủy diệt kéo theo sự sống cũng lụi tàn. Chính vì vậy hãy tự vấn bản thân mình để nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của chính bạn và lan tỏa bầu nhiệt huyết bảo vệ môi trường ấy cho mọi người xung quanh. Hãy chung tay bảo vệ môi trường vị chính cuộc sống của bạn và những người thân yêu.

Bài văn mẫu 3: Nghị luận xã hội về hiện tượng sống ảo của giới trẻ hiện nay

Mỗi thời đại sẽ có những cách khác nhau để liên lạc, trao đổi thông tin. Ngày xưa, con người thường viết thư và chờ đợi những bức thư phản hồi, thời gian rất rất là lâu vì khoảng cách xa xôi, vì phương tiện,… Nhưng ngày nay, khi nền công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngày càng phát triển, thì những bức thư chờ đợi đó được thay thế bằng những cú click những dòng enter của phương tiện thông tin đại chúng. Nhưng cũng vì quá lạm dụng bởi tốc độ nhanh chóng đó, sự tiện lợi đó mà các bạn trẻ hiện nay tự tập cho mình một lối sống không lành mạnh- sống ảo.

Chúng ta hãy tự đặt câu hỏi, Sống ảo là gì? Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn cứ chìm đắm, đêm mê vào lối sống không hiện thực này?

Sống ảo là một cách sống không thực tế, hoang tưởng, mờ hồ, không tồn tại trong cuộc sống. Sống ảo khiến cho các bạn trẻ đánh mất đi quyền giao lưu, quyền được vui chơi tham gia vào những chương trình, vào những hoạt động ngoại khóa mà ở đó các bạn có thể trực tiếp kết bạn, trực tiếp trò chuyện với những con người thật. Và bạn ngồi đó và chỉ cần gõ, một cú click chuột là có thể kết bạn giao lưu với mọi người trên khắp thế giới. Đây cũng chính là lẽ mà rất nhiều bạn đam mê nó. Trên các trang mạng xã hội như Facebook, Instragram, Zalo, Twitter…và vô số trang mạng xã hội khác nữa. Việc giao tiếp trở nên quá dễ dàng, khoảng cách như được thu hẹp lại, vì thế làm sao mà chúng ta không đam mê, không yêu thích. Nhưng nếu nó trở nên quá mức. Hàng giờ, hàng ngày bạn ngồi trước màn hình máy tính, nhắn tin trò chuyện với những người mới quen, những nguwoif xa lạ. Nhưng! Những người bạn ngoài đời, những người thân quen của bạn thì dường như bạn đang quên mất họ, bỏ qua sự tồn tại của họ. Một thế giới ảo, tạo cho bạn một viễn tưởng về cuộc sống vô cùng tươi đẹp và hấp dẫn. Trên đó, mỗi người có thể xây dựng cho mình một hình tượng trong mơ, những ngôi nhà, những hình ảnh tuyệt đẹp, và có vô số vô số những người bạn nhưng chưa bao giờ gặp mặt ở ngoài cuộc sống. Và vì thế, nhiều hệ lụy đã xảy ra, vì muốn được tung hô, nổi tiếng, nhiều bạn trẻ đã biến mạng xã hội là một bước đã tiến thân, đăng những hình ảnh không lành mạnh để mong nhận được sự chú ý của mọi người, hay sử dụng những lời nói không văn mình nhằm thể hiện bản lĩnh của mình. Những anh hùng bàn phím được ra đời từ đây. Những người đó đã gây ra không ít những mâu thuẫn, những thông tin sai lệch cho mọi người, Hệ lụy cao hơn, đó chính là làm ảnh hưởng xấu đến người khác, mang một lối sống lệch lạc, tinh thần không ổn định, khiến không ít người đi theo vết xe đổ này. Việc giao lưu, kết bạn trên mạng đã xuất hiện nhiều tình yêu online. Đây không hẳn là tình trạng xấu, điều sai, nhưng nó cũng gây ra nhiều trường hợp không tốt, như dễ bị lợi dụng, lừa lọc, và trở thành mục tiêu của rất nhiều kẻ xấu. Kết quả để lại là sự hối hận, mất mát cả về vật chất lẫn tinh thần. Thật sự đây là điều nguy hiểm mà các bạn khó có thể lường trước được.

Khi các bạn dành thời gian lên mạng, chìm đắm vào một thế giới ảo không hiện thực thì đến lúc bước ra thế giới thật, các bạn sẽ cảm thấy mình bị bỏ rơi, cảm thấy lạ lẫm, không thể nào xác định cho mình được một hướng đi đúng đắn. Đôi khi trầm trọng hơn, là lúc bạn nhận ra, tình cảm của mình và bố mẹ ngày càng bị rạn nứt, bạn bè của bạn sẽ xa lánh bạn. Xã hội phát triển là điều tốt, một thế giới mà sự kết bạn và giao lưu được nhanh chóng và xích lại gần nhau hơn nhưng hãy cho nó đi vào một hường đúng và hợp lý. Đừng sống ảo.

Sống ảo chính là một căn bệnh khó có thể chữa được. Nó như con sâu đang ăn dần sức khỏe và tinh thần của các bạn trẻ. Vì vậy, hãy sống lành mạnh, sử dụng mạng xã hội hợp lý, hãy để nó là một phương tiện giúp bạn phát triển và tốt hơn. Đừng để nó giết chết đi tâm hồn của bạn.

Theo hoctotnguvan.vn