Soạn bài lớp 12: Tự do

Soạn bài Tự do của Ê-luy-a lớp 12

I. Tìm hiểu tác giả – tác phẩm

1. Tác giả.

• Ê-luy-a (1895 – 1952) là nhà thơ lớn của nước Pháp, là nhà thơ có vị trí đặc biệt trong dòng thơ kháng chiến chống phát xít Đức.
• Ông từng tham gia trào lưu siêu thực, trong chiến tranh thế giới thứ 2 ông đã thoát ly chủ nghĩa siêu thực, cùng nhân dân Pháp kháng chiến.
• Thơ ông mang đạm chất trữ tình chính trị, hơi thở của thời đại.

2. Tác phẩm.

• Bài thơ “Tự do” được viết vào mùa hè năm 1941, thời kì nước Pháp đang bị phát xít đức chiếm đóng.
• Bài thơ được in trong tập “Thơ ca và chân lý, 1942”. Nguyên văn bài thơ không có vần, không có dấu chấm câu.
• Đây là tứ thơ bao trùm: khát vọng tự do.

II. Tìm hiểu tác phẩm.

1. Khát vọng tự do.

• Liên tưởng rất ngẫu hứng của Ê-luy-a không bị bó buộc, Tự Do được viết mọi lúc mọi nơi với các sự vật hữu hình lẫn trừu tượng.
• Viết tên em – Tự Do lên những vật cụ thể, hữu hình như: trên bàn, trên cát, trên tuyết, trên trang vở, trên vương miện của vua, trên áo các vua quan…). Qua sự ngẫu hứng đến lạ thường ta thấy được tâm hồn Ê-luy-a rất khao khát tự do, thả hồn vào mây vào gió, vào từng vật tuy nhỏ nhưng lại minh chứng được khát vọng to lớn biết nhường nào. Cách dùng câu không có vần, nhịp điệu, không có dấu chấm ngắt nghỉ cũng đồng thể hiện tư tưởng phóng khoáng, tự do tự tại để cho tâm hồn được vươn tới một bầu trời tự do.
• Ê-luy-a không chỉ ghi Tự Do lên những sự vật hữu hình mà còn lên cả những cái trừu tượng, vô hình như: viết lên tuổi thơ ấu,vào những ngày bánh mì trắng, trên ao mặt trời ẩm mốc, viết trên hồ vầng trăng lung linh…
• Tất cả những hình ảnh thơ thật giản dị lấy từ hiện thực cuộc sống chứ không phải đâu xa vời để nói lên nỗi niềm, tiếng lòng, khát vọng của mình, khát vọng thiêng liêng của Tự Do. Từ đó ngôn từ còn được mở rộng ra với nhiều nghĩa khác nhau thể hiện tình yêu, khát vọng đến cháy bỏng của nhà thơ. Hóa thân vào mọi nơi mọi chỗ từng góc gắn liền với cuộc sống.
• Tự Do đã được nhân hóa lên thành “em” trong ngôi thứ nhất, càng nhấn mạnh Tự Do ấy to lớn như thế nào đối với trái tim khao khát của Ê-luy-a
• Những vần thơ bay bổng tự do ấy đã cho thấy cảm xúc luôn hướng về Tự Do rất tha thiết, đó cũng chính là quyết tâm hành động hướng tới tự do, giành và bảo vệ Tự Do. Tác giả sẵn sàng làm lại cuộc đời để hưởng và gắn bó với tự do.
• Điệp khúc “trên…tôi viết tên em” càng tô đậm them khát vọng tự do tha thiết hơn nữa của ông.
• Sống trong hoàn cảnh đất nước bị phát xít Đức đóng chiếm, nỗi đau của ông cũng như là nỗi đau chung của dân tộc, khát vọng của ông cũng chính là khát vọng chung của toàn dân tộc, ước mơ về một cuộc sống tự do, yên bình. Ê-luy-a đã dùng ngòi bút của mình để nói thay lời của toàn nhân dân nước Pháp, là người đại diện đứng lên mở đường để đưa khát vọng ấy thành hiện thực.

2. Đặc sắc nghệ thuật.

• Giới từ “trên” được lặp đi lặp lại nhiều lần trong bài thơ nhằm chỉ địa điểm, không gian (tôi viết tự do ở đâu, vào đâu). Chỉ thời gian (tôi viết tự do khi nào). Ở đây người đọc có thể hiểu theo nhiều nghĩa tùy theo từng câu từng ý thơ.
• Hình ảnh thơ giản dị, lối thơ không dùng dấu chấm dấu phẩy tạo nên được cảm xúc luôn tuôn chảy, ào ạt không ngưng lúc nào, nó như một mạch thống nhất với cảm xúc không bị ngắt ngoãng gãy đoãn chỗ nào.
• Lối điệp từ, điệp cấu trúc theo hình thức xoáy tròn đã tạo được điểm nhấn cho cảm xúc về Tự Do của Ê-luy-a.

III. Kết luận

• Chủ đề: nói lên được khát vọng tự do và đồng thời cũng là lời kêu gọi hành động vì tự do của tác giả, kêu gọi nhân dân nước Phấp đồng lòng vì một lí tưởng chung.
• Không thể cam chịu sống như một kẻ nô lệ, một kiếp sống lầm than cơ cực dưới bóng của phát xít Đức. Bài thơ được xem là thánh ca của thơ kháng chiến Pháp.

Theo hoctotnguvan.vn