Ý nghĩa nhan đề và tình huống truyện “Vợ nhặt” của Kim Lân
Hướng dẫn
Ý nghĩa nhan đề và tình huống truyện “Vợ nhặt” của Kim Lân
“Vợ nhặt” – một thứ vợ nhặt được, nhặt một cách ngẫu nhiên, dễ dàng như người ta nhặt đồ vật. Giá trị con người chưa bao giờ bị rẻ rúng đến thế. Vì vậy, ngay từ đầu, nhan đề đã tạo được ấn tượng, kích thích sự chú ý của người đọc về giá trị con người. Chính nạn đói khủng khiếp năm 1945 đã gây ra điều đó.
Nhưng “vợ nhặt” mà không hề rẻ rúng, con người vẫn yêu thương, trân trọng và đùm bọc lẫn nhau và không nguôi khát vọng, niềm tin dù họ ở trong hoàn cảnh khó khăn nhất. Trong truyện, một anh chàng nông dân nghèo, xấu xí, thô kệch, dân ngụ cư bỗng dưng “nhặt” được vợ giữa những ngày đói khát khủng khiếp.
Tình huống độc đáo bộc lộ ngay từ nhan đề tác phẩm khiến người đọc phải suy ngẫm về một tình huống vừa kì quặc, vừa oái ăm vừa buồn, vừa vui, vừa bi thảm nhưng cũng đầy cảm động. Trong khi mọi người đang đói quay quắt, chết chóc đầy đường thì Tràng lại đèo bòng một người đàn bà bất chấp cả nghi lễ truyền thống về làm vợ.
Chính hoàn cảnh của anh cũng nghèo kiết xác và còn phải nuôi một mẹ già, điều đó khiến của xóm ngụ cư, cả thân mẫu của anh phải ngạc nhiên, lo lắng, liệu có nuôi nổi nhau qua thời kì đói khát này không.
Tình huống truyện làm nổi bật một sự thật bi thảm, chưa bao giờ giá trị con người lại rẻ rúng đến thế. Người đàn bà theo Trang về làm vợ vì đói quá mà quên cả giữ gìn nhân cách, vục đầu vào ăn bốn bát bánh đúc chẳng chuyện trò gì, vì đói mà chấp nhận theo không người đàn ông mà chẳng cần lễ nghi cưới hỏi.
Tình huống nhặt được vợ của Tràng đặc biệt gây cho bà cụ Tứ mừng ít lo nhiều. Bà thương cho cuộc đời nghèo khổ dằng dặc của bà, bà lo cho con có nuôi nổi nhau qua trận đói này không. Bà mừng cho con vì có vợ, và hiểu rằng người ta gặp bước khó khăn mới lấy đến con mình. Trong bữa ăn sơ sài, đạm bạc, thậm chí thảm hại, bà lại rất vui vẻ hoạch định tương lai cho các con.
Đến nhân vật chính – Tràng cũng bàng hoàng, ngạc nhiên không tin được mình đã có vợ sau một đêm hạnh phúc. Nhặt được vợ trong khung cảnh xám xịt của buổi chiều chạng vạng nhưng lại đem đến cho anh tình yêu, hạnh phúc và niềm tin.
Tình huống truyện “Vợ nhặt” là lời kết tội đanh thép đối với giặc Pháp, Nhật và tay sai phong kiến đã đẩy người nông dân vào cảnh chết đói và đồng thời mang giá trị nhân bản sâu xa: Dù hoàn cảnh bi thảm đến đâu, dù kề bên cái chết, người ta vẫn khao khát hạnh phúc, vẫn hướng về ánh sáng, vẫn tin vào sự sống và vẫn hy vọng vào tương lai, vẫn muốn sống cho ra con người.
Theo Hocsinhgioi.com
